Projekt

Torfowiska wysokie – europejski unikat polsko-słowackiego pogranicza

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego

w ramach Programu Interreg V-A Polska-Słowacja 2014-2020

 

Partnerzy projektu:

Partner Wiodący – Gmina Czarny Dunajec

34-470 Czarny Dunajec, ul. Piłsudskiego 2

www.czarny-dunajec.pl

Partner słowacki – Oravské muzeúm Pavla Országha Hviezdoslava v Dolnom Kubine

026 01 Dolný Kubín, Hviezdoslavovo námestie č. 7

www.oravskemuzeum.sk

Okres realizacji:

marzec 2017 – październik 2018

Budżet projektu:

Wartość całkowita kwalifikowalna projektu – 1.249.266,39 EUR

Dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (85%) – 1.061.876,33 EUR

Cele projektu:

Cel główny:

• Zwiększenie zrównoważonego wykorzystania torfowisk jako unikatowego dziedzictwa przyrodniczego pogranicza polsko-słowackiego poprzez wspólną ochronę oraz udostępnianie ich turystom i mieszkańcom

Cele szczegółowe:

• Wspólna ochrona i zachowanie unikatowych obszarów torfowisk po polskiej i słowackiej stronie
• Zwiększenie atrakcyjności pogranicza przez rozbudowę infrastruktury prowadzącej do muzeów i torfowisk
• Upowszechnianie wiedzy o niedostępnych na co dzień transgranicznych obszarach torfowisk

Krótki opis projektu:

Największy w Karpatach transgraniczny kompleks torfowisk znajduje się w południowej części Małopolski i północnej części Kraju Żylińskiego. Jego wzrost rozpoczął się 10 tysięcy lat temu w okolicach dzisiejszej miejscowości Chochołów w gminie Czarny Dunajec i trwa do dziś. To nie tylko ewenement na polsko-słowackim pograniczu, ale też bezcenny unikat przyrodniczy niemający precedensu w terenach górskich całej Europy.

W przygranicznej Gminie Czarny Dunajec znajduje się aż 57% obszaru Torfowisk Orawsko-Nowotarskich (4.757ha). Graniczą one bezpośrednio z Torfowiskami Kotliny Orawskiej na Słowacji (840 ha). Ze względu na swoje niezwykłe walory torfowiska te zostały włączone do obszarów Natura 2000. Zachował się tu świat rzadkich roślin oraz chronionych gatunków zwierząt. Takiej bioróżnorodności nie spotyka się na żadnym innym obszarze i z tego też względu torfowiska wysokie stanowią cenny unikat przyrodniczy pogranicza.

Dlatego wyzwaniem dla partnerów projektu jest harmonijne pogodzenie udostępniania i prezentowania unikatowych walorów przyrodniczych polsko-słowackiego kompleksu torfowisk z uchronieniem torfowisk przed niepożądaną presją turystyczną i zniszczeniem.

Główne zadania:

• Utworzenie dwóch multimedialnych muzeów torfowisk pogranicza polsko-słowackiego w odnowionych i zmodernizowanych obiektach zabytkowych w Chochołowie i Orawskim Podzamczu

W zmodernizowanym budynku dawnej przychodni w Chochołowie utworzona zostanie multimedialna ekspozycja i powstanie muzeum torfowisk pogranicza polsko-słowackiego. Ekspozycja wykorzystywać będzie nowoczesne interaktywne formy komunikowania się z użytkownikami i przekazywania wiedzy na temat różnych aspektów związanych z procesem powstawania torfowisk, chronionymi gatunkami fauny i flory.

Po stronie słowackiej po renowacji budynku dawnej plebanii na dolnym dziedzińcu Orawskiego Zamku powstanie tam multimedialna ekspozycja torfowisk, samoobsługowa z wykorzystaniem licznych audiowizualnych i interaktywnych elementów. Będzie to pierwsza tego typu ekspozycja na Słowacji.

• Budowa i oznakowanie edukacyjnych ścieżek pieszo-rowerowych prowadzących do muzeów i torfowisk wraz z infrastrukturą towarzyszącą, stanowiących część transgranicznego Historyczno-kulturowo-przyrodniczym szlaku wokół Tatr

Ścieżki pieszo-rowerowe stanowić będą kolejne odcinki transgranicznego Historyczno-kulturowo-przyrodniczym szlaku wokół Tatr - łącznie 3,68 km.

Powstaną również 2 miejsca postojowe dla rowerzystów o charakterze edukacyjnym, w tym jedno oryginalne, którym będzie odrestaurowany 100-letni wagon kolejki wąskotorowej, który kiedyś dowoził pracowników do wydobywania torfu.

• Popularyzacja wiedzy o torfowiskach po polskiej i słowackiej stronie – działania informacyjne i promocyjne

Zróżnicowane działania informacyjne obejmują m.in.:

• wykonanie strony internetowej projektu i muzeów torfowisk,
• wydanie serii publikacji o torfowiskach i muzeach w wersji drukowanej i elektronicznej - przewodniki, albumy, foldery, ulotki,
• zorganizowanie internetowego konkursu wiedzy o torfowiskach dla uczniów polskich i słowackich szkół,
• cykl warsztatów dla dzieci i młodzieży w muzeum torfowisk w Chochołowie wraz z wycieczkami na torfowiska,
• zorganizowanie seminarium naukowe na Zamku Orawskim i wydanie publikacji pokonferencyjnej,
• realizację filmów o torfowiskach: animowanego dla dzieci i dokumentalnego.

Prezentacja projektu: